Người biểu tình đối đầu với cảnh sát, hò hét, vẫy cờ Trump và Mỹ khi họ xông vào các hội trường của Đồi Capitol đầu giờ chiều 6/1 (rạng sáng 7/1 giờ Hà Nội). Một phụ nữ đã bị lực lượng hành pháp bắn bên trong tòa nhà và tử vong tại bệnh viện, một số người bị thương. Ít nhất một thiết bị nổ được phát hiện.

Một người mặc quần jean và đội mũ lưỡi trai đứng gác chân lên bàn của Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi khi một số người leo lên khu vực được thiết lập để phục vụ lễ nhậm chức của Biden ngày 20/1. Họ cầm biểu ngữ: “Chúng tôi, người dân sẽ khiến Washington phải quỳ xuống. Chúng tôi có sức mạnh”.

“Sự kiện này sẽ được lưu vào sử sách”, Sonya Fitzgerald, người ủng hộ Trump 43 tuổi từ Florida, nói trên bậc thềm Đồi Capitol. Một số cửa sổ bị đập vỡ, lực lượng an ninh đã sử dụng hơi cay khi cố gắng giải tán đám đông.

Hỗn loạn làm gián đoạn cuộc họp chứng nhận kết quả bầu cử của quốc hội. Các thượng nghị sĩ được sơ tán, một số hạ nghị sĩ tweet rằng họ trú ẩn trong văn phòng của mình. Các phiếu bầu của đại cử tri đã được thu về an toàn trước khi người biểu tình xông vào phòng họp. Lầu Năm Góc huy động khoảng 1.100 thành viên Vệ binh Quốc gia Đặc khu Columbia để hỗ trợ thực thi pháp luật tại Đồi Capitol.

Tổng thống đắc cử Biden gọi đây là một “cuộc nổi loạn” và yêu cầu Trump ngay lập tức lên truyền hình quốc gia để thúc giục những người ủng hộ ông dừng bao vây Đồi Capitol. “Nền dân chủ của chúng ta đang chịu sự tấn công chưa từng có”, Biden nói tại bang Delaware.

“Những cảnh hỗn loạn tại Đồi Capitol không phản ánh một nước Mỹ thực sự”, ông nói thêm. “Đây không phải là bất đồng chính kiến. Đây là rối loạn, hỗn loạn và gần như là nổi loạn. Nó phải kết thúc ngay bây giờ”.

Trong cuộc mít tinh bên ngoài Nhà Trắng vài giờ trước đó, Tổng thống Trump đã nhấn mạnh cuộc biểu tình “bị đánh cắp”, tuyên bố “không bao giờ nhận thua” và kêu gọi người ủng hộ tuần hành đến Đồi Capitol. Nhưng sau khi hỗn loạn xảy ra, Trump đăng video trên Twitter kêu gọi người ủng hộ rời đi. “Chúng ta phải có sự yên bình. Vì vậy, hãy về nhà. Chúng tôi yêu các bạn, các bạn rất đặc biệt”, ông nói.

Thị trưởng Washington Muriel Bowser ra lệnh giới nghiêm toàn thành phố từ 18h ngày 6/1 (6h sáng 7/1 giờ Hà Nội) đến 6h sáng hôm sau. Đám đông bắt đầu giải tán sau khi lệnh giới nghiêm có hiệu lực. Viên chức đặc trách duy trì trật tự của Hạ viện thông báo Đồi Capitol được đảm bảo an ninh 4 giờ sau cuộc đột nhập.

“Tôi chưa thấy bất cứ điều gì như thế này kể từ khi tôi được triển khai tới Iraq”, Mike Gallagher, nhà lập pháp Cộng hòa từng là quân nhân, nói.

Trong hơn hai thế kỷ, phiên họp chung lưỡng viện quốc hội là một sự kiện yên bình, mang tính hình thức để xác nhận người chiến thắng trong cuộc bầu cử, nhưng Trump đã thúc giục các thành viên đảng Cộng hòa dùng cơ hội này để bác bỏ chiến thắng của Biden.

“Tổng thống Mỹ đang kích động một cuộc đảo chính. Chúng tôi sẽ không bị đe dọa. Chúng tôi sẽ không bị nhụt chí”, nghị sĩ Dân chủ Karen Bass viết trên Twitter.

Trong một bức thư gửi cho các đồng nghiệp, Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi thông báo các lãnh đạo quốc hội quyết định nối lại cuộc họp vào tối 6/1 (sáng 7/1 giờ Hà Nội) để chứng nhận chiến thắng của Biden.

Phương Vũ (Theo AFP/Reuters