Quốc tế nóng ngày 30/09: Putin công nhận độc lập Kherson và Zaporizhzhia; Ukraine họp khẩn Hội đồng an ninh; LHQ lên án Nga,…
Ông Putin công nhận độc lập của Kherson, Zaporizhzhia
Tổng thống Nga Putin ký sắc lệnh công nhận độc lập đối với hai vùng miền nam Ukraine là Kherson và Zaporizhzhia vào đêm 29/09/22, trước khi diễn ra lễ sáp nhập ngày 30/09/22.
“Tôi ra lệnh công nhận chủ quyền và độc lập nhà nước” của các khu vực Zaporizhzhia và Kherson, miền nam Ukraine, Tổng thống Nga Vladimir Putin cho hay trong các sắc lệnh được công bố đêm 29/9.
Theo đó, một tài liệu công nhận “chủ quyền nhà nước và độc lập của vùng Zaporizhzhia”, tài liệu kia công nhận vùng Kherson. Cả hai đều có hiệu lực vào ngày được ký kết.
Theo các tài liệu, “quyết định của Tổng thống Nga dựa trên các nguyên tắc và chuẩn mực chung của luật pháp quốc tế, thừa nhận và khẳng định nguyên tắc bình đẳng, quyền tự quyết của các dân tộc được Hiến chương Liên Hợp Quốc tôn trọng và dựa trên ý chí của người dân thông qua trưng cầu dân ý”.
Tổng thống Nga Vladimir Putin phát biểu tại Diễn đàn Kinh tế miền Đông ở Vladivostok ngày 7/9. Ảnh: Reuters.
Điện Kremlin hôm qua thông báo lễ ký kết sáp nhập 4 vùng này sẽ diễn ra tại Đại sảnh Georgian của Đại điện Kremlin lúc 15h ngày 30/9 (19h giờ Hà Nội) và Tổng thống Nga sẽ có bài phát biểu quan trọng.
Donetsk và Lugansk là hai tỉnh tạo thành vùng Donbass, miền đông Ukraine. Hai khu vực này trở thành điểm nóng giao tranh từ năm 2014, sau khi người dân ở đây tổ chức phong trào phản kháng vũ trang đòi quyền tự trị và ly khai khỏi Ukraine. Tổng thống Putin ngày 21/2 công nhận độc lập cho DPR và LPR, sau đó phát động chiến dịch quân sự tại Ukraine nhằm “giải phóng Donbass” ngày 24/02/2022.
Bốn vùng lãnh thổ này rộng khoảng 90.000 km2, chiếm 15% diện tích Ukraine và dân số ước tính khoảng 4 triệu người, tạo thành hành lang trên bộ quan trọng nối Nga với bán đảo Crimea. Nga chưa kiểm soát hoàn toàn tỉnh nào trong số này.
Thượng viện Mỹ duyệt chi 12,3 tỷ USD hỗ trợ Ukraine
Thượng viện Mỹ thông qua gói hỗ trợ kinh tế và quân sự trị giá 12,3 tỷ USD cho Ukraine, trong bối cảnh chiến sự ở nước này tăng nhiệt.
Thượng viện Mỹ ngày 29/9 bỏ phiếu với tỷ lệ 72 phiếu thuận, 25 phiếu chống, thông qua dự luật ngân sách giúp chính phủ liên bang hoạt động đến ngày 16/12. Ngân sách này bao gồm một gói hỗ trợ kinh tế và quân sự trị giá 12,3 tỷ USD cho Ukraine.
“Cuộc xung đột đã kéo dài hơn 7 tháng và rõ ràng, sự hỗ trợ từ Mỹ đã giúp Ukraine đối phó chiến dịch quân sự của ông Putin”, lãnh đạo phe đa số tại Thượng viện Chuck Schumer, đảng Dân chủ, nói. “Tuy nhiên, cuộc xung đột còn lâu mới kết thúc và chúng ta phải tiếp tục giúp đỡ Ukraine“.
Gói hỗ trợ mới bao gồm 3 tỷ USD chi cho vũ khí, vật tư và trả lương cho quân đội Ukraine, 4,5 tỷ USD giúp Kiev ổn định tình hình tài chính, duy trì chính phủ hoạt động và hỗ trợ người dân Ukraine. Tổng thống Biden được phép chỉ đạo Lầu Năm Góc rút lượng vũ khí lên tới 3,7 tỷ USD cung cấp cho Ukraine.
Dự luật sẽ được chuyển xuống Hạ viện, kỳ vọng được thông qua nhanh chóng để Tổng thống Mỹ Joe Biden ký duyệt thành luật trước lúc ngân sách liên bang hiện tại cạn kiệt vào ngày 30/9, ngăn chính phủ Mỹ phải đóng cửa khi năm tài khóa mới bắt đầu ngày 1/10.
Lãnh đạo phe đa số tại Thượng viện Chuck Schumer phát biểu tại Đồi Capitol, Washington, ngày 29/9. Ảnh: AFP.
Thượng viện Mỹ thông qua gói hỗ trợ mới trong bối cảnh Nga thông báo lễ ký kết sáp nhập 4 vùng Ukraine là Kherson, Zaporizhzhia ở miền nam và Donetsk.
Tổng thống Putin yêu cầu sửa sai sót trong quá trình động viên
Tổng thống Nga liệt kê những sai lầm đã xảy ra trong quá trình động viên quân như gọi nhập ngũ sai đối tượng và yêu cầu cấp dưới sửa chữa nhanh chóng.
“Trong quá trình điều động này, nhiều câu hỏi đã nảy sinh và tất cả sai lầm phải được sửa chữa, ngăn tái diễn trong tương lai”, Tổng thống Nga Vladimir Putin phát biểu trong cuộc họp với Hội đồng An ninh hôm 29/9, đề cập tới lệnh động viên quân.
Hội đồng an ninh Ukraine họp khẩn
“Tổng thống Volodymyr Zelensky sẽ triệu tập cuộc họp khẩn của Hội đồng Quốc phòng và An ninh Quốc gia Ukraine vào ngày mai”, Serhii Nykyforov, thư ký báo chí của Tổng thống, cho biết trong bài đăng Facebook ngày 29/9, thêm rằng nội dung chi tiết cuộc họp sẽ được công bố sau đó.
Hội đồng Quốc phòng và An ninh Quốc gia Ukraine bao gồm Tổng tư lệnh Các lực lượng Vũ trang, các bộ trưởng quốc phòng, ngoại giao, thủ tướng, người đứng đầu Cơ quan An ninh Ukraine và các thành viên khác. Hội đồng có nhiệm vụ làm việc với tổng thống về việc phát triển và điều phối chính sách an ninh quốc gia.
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky tại Kiev hồi tháng 7. Ảnh: AFP.
Thông báo triệu tập cuộc họp khẩn được đưa ra sau khi Điện Kremlin thông báo lễ ký kết sáp nhập 4 vùng Ukraine là Kherson, Zaporizhzhia ở miền nam và Donetsk, Lugansk ở miền đông sẽ diễn ra lúc 15h ngày 30/9 và Tổng thống Vladimir Putin sẽ có bài phát biểu quan trọng.
Moskva tăng tốc quá trình sáp nhập lãnh thổ giữa giai đoạn Kiev có dấu hiệu giành ưu thế trên chiến trường với hai mũi phản công song song tại Donbass và Kherson trong hai tháng qua.
4 tỉnh Donetsk, Lugansk, Zaporizhzhia và Kherson của Ukraine. Đồ họa: DW.
Tổng thống Putin hôm nay ra lệnh “động viên một phần”, cho phép quân đội Nga huy động 300.000 quân nhân phục vụ cho chiến dịch quân sự tại Ukraine.
Xe quân sự của lực lượng thân Nga di chuyển gần khu định cư Olenivka, vùng Donetsk, Ukraine hôm 29/7. Ảnh: Reuters.
Tổng thư ký LHQ lên án Nga sáp nhập 4 vùng Ukraine
Tổng thư ký Guterres cảnh báo Nga đang “leo thang nguy hiểm” với kế hoạch sáp nhập lãnh thổ của Ukraine, vi phạm Hiến chương Liên Hợp Quốc.
“Hiến chương nêu rõ mọi hành động sáp nhập lãnh thổ một quốc gia vào lãnh thổ quốc gia khác, nếu là hệ quả của đe dọa hoặc sử dụng vũ lực, thì là hành vi vi phạm các nguyên tắc của Hiến chương Liên Hợp Quốc và luật pháp quốc tế”, Tổng thư ký Liên Hợp Quốc Antonio Gueterres ngày 29/9 trả lời họp báo tại trụ sở ở New York, Mỹ.
Ông Guterres tái khẳng định kế hoạch sáp nhập lãnh thổ thuộc Ukraine vào lãnh thổ Nga là hành động “không bao giờ phù hợp với mọi khung pháp lý quốc tế” và đi ngược mọi giá trị của cộng đồng quốc tế.
Liên Hợp Quốc hôm 27/9 kết luận các cuộc trưng cầu dân ý vừa qua tại 4 vùng do Nga kiểm soát trên lãnh thổ Ukraine diễn ra bất hợp pháp.
Tổng thư ký Liên Hợp Quốc Antonio Guterres trả lời họp báo ngày 29/9 về Nga lên kế hoạch sáp nhập một phần lãnh thổ Ukraine. Ảnh: UNifeed.
“Động thái này là sự lăng mạ các mục tiêu và nguyên tắc của Liên Hợp Quốc. Đây là bước leo thang nguy hiểm. Nó không thể tồn tại trong thế giới hiện đại và chúng ta không thể chấp nhận nó”, ông nói.
Nga nói NATO từng tập trận gần điểm rò rỉ Nord Stream
Quan chức Nga nói rằng NATO hồi tháng 7 đã tập trận với thiết bị lặn sâu gần vị trí rò rỉ đường ống Nord Stream ngoài khơi Đan Mạch.
“NATO từng tổ chức tập trận, sử dụng nhiều thiết bị lặn sâu ở khu vực đảo Bornholm của Đan Mạch hồi tháng 7. Khu vực này chứa đầy cơ sở hạ tầng của NATO”, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova nói trong cuộc họp báo hôm 29/9.
Giới chức NATO chưa bình luận về thông tin này.
Bóng khí thoát ra từ vị trí rò rỉ trên đường ống Nord Stream hôm 28/9. Ảnh: Cảnh sát biển Thụy Điển.
Phát biểu được đưa ra sau khi NATO khẳng định các vụ rò rỉ trên đường ống dẫn khí đốt Nord Stream là “hành động phá hoại có chủ ý, liều lĩnh và vô trách nhiệm”, đồng thời tuyên bố sẽ đáp trả bằng “những phản ứng thống nhất và kiên quyết”.
Hà Huy, biên tập
