Sách do Walter Isaacson, nhà báo nổi tiếng người Mỹ, viết trong hai năm. Bản tiếng Việt do AlphaBooks chuyển ngữ, dày 756 trang, ra mắt ngày 20/12. Cuốn sách giống một thước phim, tái hiện cuộc đời tài phiệt giàu nhất thế giới từ lúc ấu thơ đến khi trở thành ông trùm công nghệ. Qua cuốn tiểu sử, Musk hiện lên là một thiên tài điên loạn, người khó kiềm chế cảm xúc của bản thân và xử lý các mối quan hệ xung quanh. Theo cách nói của Walter Isaacson, “luôn có một con quỷ dữ” bên trong tỷ phú. “Nghịch cảnh nhào nặn nên tôi. Ngưỡng đau của tôi ở mức rất cao”, Elon Musk nói trong sách.

Washington Post đánh giá tiểu sử hấp dẫn dù khá dài, nhờ lối viết súc tích, các chương ngắn nhưng bao hàm nhiều dữ kiện. AP cho rằng phần hấp dẫn nhất nằm ở đầu sách, khi tác giả đào sâu nhiều chi tiết về quá trình trưởng thành, cuộc sống gia đình của Musk.

Tác giả dẫn dắt người đọc khám phá từng góc khuất trong con người tỷ phú, từ khi là đứa trẻ yếu ớt lớn lên ở Nam Phi. Musk sinh ra trong gia đình có phần hỗn loạn và hoang dã, người mẹ ưa phiêu lưu mạo hiểm và người cha là kỹ sư công nghệ lắm tài nhiều tật, vướng vào nhiều mối quan hệ tình ái phức tạp. Bà Maye – mẹ Elon Musk – nói nỗi sợ trở thành bản sao của cha đã dẫn lối đưa Musk đến thành công.

Cha Elon – ông Eroll Musk – đối xử khắt khe với các con, từng cho Elon và em trai Kimball vào trại sinh tồn kiểu bán quân sự, để họ tự học cách tồn tại. Là cậu bé nhỏ thó, Musk thường xuyên trở thành mục tiêu bị bắt nạt ở trường. Đỉnh điểm, Elon từng bị đánh đến nỗi phải nhập viện điều trị một tuần. 10 năm sau, ông vẫn phải phẫu thuật chỉnh hình để sửa các mô trong mũi.

Tuy nhiên, so với nỗi đau thể xác, Elon bị tổn thương nhiều hơn về mặt tinh thần. Sau mỗi lần bị đánh đập ở trường học, cậu bé luôn bị bố đổ lỗi, mắng nhiếc hàng tiếng đồng hồ. Trong cuốn tiểu sử, ông Eroll thừa nhận với tác giả rằng “bạo lực đơn thuần là một phần trải nghiệm học tập” của các con. Ông tự hào kết luận rằng đã thực hành “chế độ chuyên quyền kiểu đường phố vô cùng cứng rắn” với các con trai và nhấn mạnh quan điểm: “Sau này, Elon cũng sẽ áp dụng chế độ chuyên quyền cứng rắn như vậy với chính mình và những người khác”.

Từ nhỏ, tỷ phú đã bị coi là đứa trẻ khác thường. Bà Maye, tin rằng con mình là thiên tài, muốn cho Musk đi học sớm. Tuy nhiên, ở trường, các thầy cô giáo kết luận Musk chậm phát triển, kém tập trung. Musk cũng gặp khó khăn trong việc kết bạn, giao tiếp xã hội. Bà Maye nói: “Thật ra Elon chưa bao giờ được chẩn đoán, nhưng nó tự bảo là nó mắc Asperger, và tôi chắc chắn nó nói đúng”. Tình trạng này càng trầm trọng thêm bởi những sang chấn tuổi thơ. Người bạn thân Antonio Gracias cho biết mỗi khi cảm thấy bị bắt nạt hay đe dọa, cách phản ứng của Musk khá tiêu cực.

Sau khi ly hôn, bà Maye từng chật vật nuôi con vì thiếu tiền. Elon Musk và các em thường xuyên phải dùng lại quần áo, đồ dùng học tập cũ. Do thường xuyên xa nhà diễn thuyết về dinh dưỡng, bà Maye để cho các con tự lập, sống cùng quản gia. Elon thử nghiệm tên lửa, chất nổ từ khi học mẫu giáo, từng cho biết ngạc nhiên vì qua thời thơ ấu mà các ngón tay vẫn còn nguyên vẹn.

Ở các phần sau, sách kể câu chuyện Elon Musk khởi nghiệp, xây dựng Tesla và SpaceX rồi chống đỡ hai công ty này trên bờ vực phá sản, cho đến khi trở thành doanh nhân hàng đầu trong lĩnh vực hàng không và trí tuệ nhân tạo và là người đầu tiên sở hữu 300 tỷ USD. Tác giả cũng khắc họa một Elon Musk điên rồ trong mắt nhiều người khi mua lại Twitter (nay là X), kẻ liên tục xuất hiện trên truyền thông, khiến các nhân viên cấp dưới nhiều phen lao đao khi tái cơ cấu công ty này.

Giống Steve Jobs, Elon Musk được miêu tả có khả năng “bóp méo thực tại”, một đức tính mà chính nhờ nó, họ có thể thuyết phục người khác làm những điều không tưởng để thay đổi hiện thực.

Cuốn sách cũng hé lộ các mối quan hệ của Musk với nhiều người đẹp như Amber Heard, Grimes hay mối tình với cấp dưới. Giống như cha mình – ông Eroll – có bảy con với ba phụ nữ, Elon Musk cũng có 11 con với ba người.

Ông Hoàng Nam Tiến – Phó Chủ tịch Hội đồng Trường Đại học FPT – nói khâm phục cách khai thác, kể chuyện của tác giả Walter Isaacson. “Ông dựng lên một
không gian đa chiều, kiên trì dẫn dắt độc giả bước về những ngày Musk còn bé
đến khi thành danh, khéo léo chắp nối những mảnh vụn ký ức, tỉnh táo lý giải
những ẩn ức và tác động từ môi trường đến số phận con người.

Ông dứt khoát gỡ vỏ bọc hào nhoáng mà truyền thông tô vẽ quanh Musk, trả lại cho độc giả một người hùng trần trụi đời thường. Con người ấy đi chơi vơi giữa đỉnh cao và vực sâu, giữa ước vọng cao đẹp và nội tâm tăm tối, giữa cơn cuồng vọng thành công của thực tại và những vết thương luôn há miệng không lành từ quá khứ.

Elon Musk (tên đầy đủ Elon Reeve Musk), 52 tuổi, là nhà sáng lập, CEO của SpaceX; CEO, kiến trúc sư sản phẩm của Tesla, nhà sáng lập của PayPal, đồng sáng lập Neuralink, chủ tịch SolarCity. Theo Forbes, Musk hiện là người giàu nhất thế giới với tổng tài sản 251,3 tỷ USD.

Musk có 11 con, gồm sáu con với vợ đầu Justine (trong đó con trai đầu qua đời khi mới 10 tuần tuổi), ba con với ca sĩ Grimes và hai con với Shivon Zilis – cấp dưới của ông tại Neuralink.

Tác giả Walter Isaacson sinh năm 1952, là nhà báo, giáo sư, tác giả nổi tiếng người Mỹ. Ông là cựu chủ tịch, giám đốc điều hành của CNN, biên tập viên tạp chí Time. Ông là tác giả nhiều cuốn tiểu sử nổi tiếng của các nhân vật như Steve Jobs, Benjamin Franklin, Einstein.

Bạn gái cũ tìm Elon Musk khắp nơi để giải quyết quyền nuôi con

Ca sĩ Grimes – bạn gái cũ Elon Musk – cho biết khó liên lạc tỷ phú, phải tìm đến ít nhất 12 nơi để gửi ông giấy tờ giải quyết quyền nuôi con.

‘Elon Musk dọa đốt hãng phim để giữ vai cho Amber Heard’

Elon Musk – người yêu cũ của Amber Heard – được cho từng giúp minh tinh có vai trong “Aquaman 2”, dù đạo diễn và hãng phim không hài lòng về cô.  21

Elon Musk: ‘Mối quan hệ với Amber Heard thật tàn bạo’

Tỷ phú Elon Musk cho biết mối tình với diễn viên Amber Heard tàn bạo, gặp nhiều khó khăn, trong cuốn tiểu sử mới.  30

“Một cựu tù nhân chiến tranh có thể trở thành đại sứ đầu tiên của Mỹ tại Việt Nam. Hay một cựu tù nhân khác cùng với đối thủ của mình có thể hóa giải hận thù”, cựu đại sứ Mỹ tại Việt Nam Ted Osius bắt đầu câu chuyện với VnExpress, đề cập đến đại sứ Mỹ đầu tiên tại Việt Nam Pete Peterson và thượng nghị sĩ John McCain. “Qua những câu chuyện như vậy, tôi có thể thấy tình bạn hoàn toàn có thể xây dựng giữa những cựu thù”.

Cựu đại sứ Pete Peterson và thượng nghị sĩ John McCain từng là cựu tù nhân tại nhà tù Hỏa Lò trong chiến tranh ở Việt Nam. Đây cũng chính là hai trong số nhiều người đã nỗ lực rất nhiều để hóa giải thù hận và bình thường hóa quan hệ hai nước Việt – Mỹ hậu chiến tranh.

“Chưa ai từng công bố một câu chuyện đầy đủ, trực tiếp về cách Mỹ và Việt Nam đạt được hòa giải chính trị và xã hội. Câu chuyện hòa giải cũng chính là câu chuyện của bản thân tôi”, đại sứ Osius chia sẻ điều đã thôi thúc ông viết cuốn sách “Nothing Is Impossibble: America’s Reconciliation with Vietnam” (Không gì là không thể – Quá trình hòa giải của Mỹ với Việt Nam), dự kiến xuất bản vào tháng 10 tới.

Cuốn sách là câu chuyện về một phần tư thế kỷ mà cựu đại sứ Osius đã cống hiến để giúp hai nước Mỹ và Việt Nam hàn gắn vết thương chiến tranh, đưa mối quan hệ từ cựu thù trở thành đối tác quan trọng.

“Tôi đã theo đuổi ngoại giao với Việt Nam trong 25 năm, dưới bốn đời tổng thống và bảy đời bộ trưởng ngoại giao, trở thành đại sứ Mỹ đầu tiên nói tiếng Việt lưu loát”, ông nói.

Cựu đại sứ Mỹ cho biết ông đã trực tiếp quan sát quá trình Mỹ và Việt nam từng bước đi tới hòa giải. Ông được biết rất nhiều điều về quá trình hóa giải thù hận giữa những cựu thù hai nước, như John McCain, cựu ngoại trưởng John Kerry, hay cựu bộ trưởng ngoại giao Việt Nam Nguyễn Cơ Thạch và đại sứ Việt Nam đầu tiên tại Mỹ Lê Văn Bằng.

“Tôi được đứng trong đội ngũ nhân viên của một anh hùng Mỹ thực sự, đại sứ Pete Peterson, người đã có gần 7 năm là tù nhân chiến tranh tại nhà tù Hỏa Lò và sau đó trở về chính thành phố đó với tư cách là đại diện của tổng thống Bill Clinton”, đại sứ Mỹ kể.

Năm 1996, ông trở thành một trong những nhà ngoại giao Mỹ đầu tiên làm việc ở Việt Nam kể từ khi chiến tranh kết thúc. Một năm sau đó, ông giúp mở Lãnh sự quán Mỹ tại thành phố Hồ Chí Minh. Trong phiên điều trần Ủy ban Đối ngoại Thượng viện Mỹ về đề cử chức vụ đại sứ Mỹ tại Việt Nam, ông Osius từng nói “đây là giấc mơ thành hiện thực”.

Osius đã hỗ trợ đại sứ Pete Peterson, khi ông đặt nền tảng cho mối quan hệ mới giữa hai nước. Ông cũng từng là đại diện của phó tổng thống Al Gore, tham gia đội chuẩn bị hiệp định thương mại song phương với Việt Nam, và tháp tùng tổng thống Bill Clinton trong chuyến thăm lịch sử năm 2000.

Osius cho biết những câu chuyện mà ông biết trong suốt những năm tháng gắn bó với ngoại giao hai nước đã khiến ông “không còn lựa chọn nào khác” ngoài viết cuốn sách “Nothing Is Impossibble: America’s Reconciliation with Vietnam”.

“Tôi đã rất ngạc nhiên và hạnh phúc khi John Kerry đồng ý viết lời tự cho Nothing Is Impossible. Ông ấy lưu ý rằng nhiều phần trong cuốn sách của tôi, về những cá nhân nổi bật hay những công dân bình thường, chưa bao giờ được xuất bản”, Osius chia sẻ.

Nhiệm kỳ đại sứ Mỹ tại Việt Nam, bắt đầu từ năm 2014 tới gần cuối năm 2017, đã để lại cho ông Ted Osius rất nhiều kỷ niệm và ấn tượng về đất nước, con người Việt Nam.

“Người dân Việt nam luôn tràn đầy hy vọng, thiết thực và giỏi nắm bắt cơ hội và luôn cởi mở đón chào người Mỹ. Tôi và gia đình đã được chào đón nồng nhiệt ở mọi nơi chúng tôi đến”, Osius chia sẻ.

Cựu đại sứ cho biết ông từng đạp xe đi qua ba miền bắc, trung, nam của Việt Nam, và được tiếp cận với nhiều tầng lớp người dân của quốc gia Đông Nam Á này. “Tôi đã thấy cách người Việt biến đất nước của họ từ một nơi bị chiến tranh tàn phá thành một người bạn vững mạnh, thịnh vượng và độc lập của Mỹ”, ông nói.

Kể từ khi bình thường hóa quan hệ vào tháng 7/1995, hợp tác Việt – Mỹ đã “đơm hoa kết trái” trong nhiều lĩnh vực. Kim ngạch thương mại hai chiều Việt – Mỹ tăng từ mức 450 triệu USD năm 1994 lên 77 tỷ USD năm 2019. Trong nhiều năm, Mỹ là thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam, còn Việt Nam là một trong những thị trường xuất khẩu có mức tăng trưởng cao nhất của Mỹ.

Đại sứ Ted Osius nói hoạt động hợp tác trên nhiều lĩnh vực, cùng nhau giải quyết các thách thức, trong đó có vấn đề Biển Đông, chính là minh chứng cho thấy “sự tin tưởng và chúng cũng góp phần thúc đẩy nỗ lực hòa giải” giữa hai nước.

“Thông qua nỗ lực tìm kiếm hài cốt của những người lính đã chết, dọn dẹp bom đạn, xử lý chất độc da cam, người Mỹ và người Việt Nam từng bước xây dựng nền tảng tin tưởng lẫn nhau, cho phép họ trở thành, nếu không phải đồng minh, thì ít nhất cũng tiến đến rất gần quan hệ đối tác an ninh”, ông Osius cho hay.

• Quan hệ Việt – Mỹ ‘đang mang tầm Đối tác Chiến lược’ 20
• Ba giai đoạn hợp tác quốc phòng Việt – Mỹ 25 năm qua
• Đêm mở ra chương mới quan hệ Việt – Mỹ 20
• 25 năm Việt – Mỹ từ cựu thù đến đối tác toàn diện 16
• Những dấu mốc quan hệ Việt – Mỹ