Tòa Trọng tài bác bỏ yêu sách ‘đường lưỡi bò’ của Trung Quốc
Những điểm chính trong phán quyết từ tòa trọng tài
– Trung Quốc không có “quyền lịch sử” đối với Biển Đông
– “Đường lưỡi bò” do Trung Quốc tự vẽ ra không phù hợp với Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển
– Không có thực thể nào ở quần đảo Trường Sa có thể mang lại vùng đặc quyền kinh tế cho Trung Quốc
– Trung Quốc can thiệp vào quyền đánh bắt cá của ngư dân Philippines, đặc biệt là ở bãi cạn Scarborough
– Trung Quốc gây thiệt hại đến hệ sinh thái quần đảo Trường Sa bằng các hoạt động như khai thác quá mức, xây đảo nhân tạo
– Các hành động của Trung Quôc làm gia tăng khả năng xảy ra xung đột với Philippines
-
Mỹ đang nghiên cứu về phán quyết từ PCA
Mỹ thông báo đang nghiên cứu phán quyết về Biển Đông và không có bình luận về giá trị vụ kiện, Reuters đưa tin. Nước này kêu gọi “tất cả các bên có tuyên bố chủ quyền tránh ra thông báo hoặc hành động khiêu khích” sau phán quyết.
-
Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình. Ảnh: Reuters.
Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình nói Trung Quốc “cống hiến cho duy trì hòa bình và ổn định” ở Biển Đông nhưng sẽ “không chấp nhận những quan điểm hoặc hành động dựa trên phán quyết từ tòa án liên quan đến tranh chấp”.
-
Thái Lan tuyên bố ủng hộ hòa bình, ổn định ở Biển Đông
Bộ Ngoại giao Thái Lan hôm nay ra thông cáo kêu gọi giải quyết vấn đề Biển Đông bằng những nỗ lực và biện pháp vững chắc, dựa trên cơ sở tin tưởng lẫn nhau, lợi ích bình đẳng, phản ánh bản chất của mối quan hệ ASEAN – Trung Quốc.
Việc thực thi đầy đủ và có hiệu quả Tuyên bố về Ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC) cần được nhấn mạnh bằng nhiều cách. Các bên liên quan cần đẩy mạnh làm việc để sớm đạt được Bộ quy tắc ứng xử trên Biển Đông (COC).
Để đạt được điều này, trong khi vẫn tái khẳng định sự ủng hộ đối với những thông cáo trước đó của ASEAN liên quan đến Biển Đông, Thái Lan tin rằng đích đến cuối cùng của tất cả, mang lại lợi ích cho người dân, nên là đưa Biển Đông thành một vùng biển của hòa bình, ổn định và phát triển bền vững.
-
Việt Nam hoan nghênh phán quyết từ tòa trọng tài về ‘đường lưỡi bò’
Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Lê Hải Bình trong một cuộc họp báo thường kỳ của Bộ. Ảnh: Quý Đoàn.
“Việt Nam hoan nghênh việc Tòa trọng tài đã đưa ra phán quyết cuối cùng ngày 12/7. Việt Nam sẽ có tuyên bố về nội dung phán quyết”, ông Lê Hải Bình, người phát ngôn Bộ Ngoại giao, hôm nay cho biết.
Ông Lê Hải Bình cho biết Việt Nam tiếp tục khẳng định chủ quyền của mình đối với hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa, chủ quyền đối với nội thủy và lãnh hải, quyền chủ quyền và quyền tài phán đối với vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của Việt Nam được xác định phù hợp với UNCLOS cũng như tất cả các quyền và lợi ích pháp lý của Việt Nam liên quan đến các cấu trúc địa lý thuộc hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa.
Đại sứ quán Philippines tại Trung Quốc kêu gọi công dân nước này tránh tranh luận chính trị ở nước sở tại sau phán quyết “đường lưỡi bò” của Tòa Trọng tài. -
Cảm xúc của người Philippines sau phán quyết
Các nhà hoạt động từng đến bãi cạn tranh chấp Scarborough và bị tuần duyên Trung Quốc chặn đường vài tháng trước, vui mừng trước phán quyết của tòa trọng tài tại một nhà hàng ở Manila. Ảnh:Reuters
Luật sư Joy Ban-eg từng đến Scarborough giơ tay sau phán quyết. Ảnh: Reuters
-
EU lưu ý Trung Quốc tôn trọng phán quyết của tòa
Chủ tịch Hội đồng Liên minh châu Âu (EU) Donald Tusk lưu ý Trung Quốc cần tôn trọng hệ thống quốc tế sau khi tòa trọng tài ra phán quyết về “đường lưỡng bò”.
Nhiều hãng tin, tờ báo lớn đồng loạt đưa tin về phán quyết của tòa trọng tài quốc tế liên quan tới vụ kiện của Philippines đối với Trung Quốc về Biển Đông. -
Lực lượng an ninh bảo vệ khu vực gần đại sứ quán Philippines ở Bắc Kinh, Trung Quốc. Ảnh:Reuters
-
‘Phán quyết từ tòa là thắng lợi của Philippines’
Trao đổi với VnExpress, Tiến sĩ Luật Nguyễn Toàn Thắng, Phó Viện trưởng Viện Luật so sánh, Đại học Luật Hà Nội, cho biết phán quyết của tòa trọng tài là thắng lợi của Philippines.
“Điều này có lợi cho Philippines. Tòa đã làm rõ được quy chế pháp lý về ‘đường lưỡi bò’ và các cấu trúc ở Biển Đông. Các quốc gia có liên quan sẽ phải xem xét lại về tuyên bố, yêu sách chủ quyền với các cấu trúc tại đây”, ông nói.
Theo ông Thắng, về mặt pháp lý, phán quyết của tòa làm rõ được nhiều vấn đề. Khi tòa xác định không có cấu trúc nào có được vùng đặc quyền kinh tế thì sẽ giảm thiểu rất nhiều về “vùng chồng lấn”.
-
Đài Loan tuyên bố “không chấp nhận” phán quyết từ PCA
Reuters đưa tin Đài Loan thông báo không chấp nhận phán quyết từ PCA.
Apple Daily dẫn lời người phát ngôn chính quyền Đài Loan Hoàng Trọng Ngạn cho biết bà Thái Anh Văn và các quan chức đang phân tích kỹ lưỡng phán quyết “đường lưỡi bò”. Mục tiêu của Đài Loan là tiếp tục bảo vệ “chủ quyền và lợi ích” tại Trường Sa, “bảo vệ đảo Thái Bình” (đảo Ba Bình của Việt Nam). Đài Loan tuyên bố sẽ nâng cao năng lực quân sự để tuần tra trên biển.
-
Theo Straits Times, luật sư của Philippines mô tả phán quyết từ tòa là một “phán quyết được nhất trí hoàn toàn, đề cao thượng tôn pháp luật”.
Ngoại trưởng Philippines hoan nghênh phán quyết
-
Các nhà hoạt động, từng đến bãi cạn tranh chấp Scarborough và bị tuần duyên Trung Quốc chặn đường vài tháng trước, vui mừng trước phán quyết của tòa trọng tài tại một nhà hàng ở Manila. Ảnh:Reuters
-
Nhật Bản: Các bên cần tuân thủ phán quyết của tòa trọng tài
Ngoại trưởng Nhật Bản Fumio Kishida. Ảnh: AP.
Trong một thông cáo, Ngoại trưởng Nhật Bản Fumio Kishida khẳng định phán quyết về Biển Đông của tòa án trọng tài The Hague là cuối cùng và mang tính ràng buộc về mặt pháp lý, các bên trong vụ kiện cần phải tuân thủ.
Ông cũng khẳng định Nhật Bản luôn coi trọng luật pháp, phản đối việc sử dụng vũ lực hoặc cưỡng chế trong việc giải quyết các tranh chấp trên biển.
Thái Lan và Indonesia, trước khi tòa công bố phán quyết, hôm nay đều ra tuyên bố kêu gọi các bên liên quan duy trì hòa bình, ổn định và phát triển ở Biển Đông, giải quyết các tranh chấp bằng biện pháp hòa bình. Jakarta đề nghị các bên kiềm chế và không có hành động gây căng thẳng gia tăng ở Biển Đông, theo Straits Times.
Ngoài những lý do về kinh tế, an ninh, quân sự, yếu tố lịch sử có vai trò rất quan trọng trong việc lý giải tham vọng của Trung Quốc đối với “đường lưỡi bò”. -
Trung Quốc tiếp tục tuyên bố “không chấp nhận” phán quyết của Tòa
Bộ Ngoại giao Trung Quốc phát thông cáo ngang nhiên cho rằng Trung Quốc “có chủ quyền đối với các đảo” ở Biển Đông, bao gồm cả quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa của Việt Nam. Cơ quan này bao biện rằng lập trường của Bắc Kinh là “phù hợp với luật pháp quốc tế” và các đảo “có vùng đặc quyền kinh tế, nơi người dân Trung Quốc hoạt động tại đây từ hơn 2,000 năm trước”, theo Reuters.
Hãng thông tấn Trung Quốc Xinhua hôm nay cho biết Trung Quốc “không chấp nhận và không công nhận” phán quyết từ Tòa Trọng tài Thường trực (PCA), The Hague, Hà Lan, về “đường lưỡi bò”.
Hãng này mô tả tòa án đã ra “phán quyết yếu kém” về Biển Đông.
Máy bay dân sự Trung Quốc hạ cánh trái phép xuống đường băng trên đá Vành Khăn và đá Subi thuộc Trường Sa của Việt Nam ngay trước thềm phán quyết. -
Philippines kêu gọi kiềm chế
Ngoại trưởng Philippines Perfecto Yasay. Ảnh: Reuters.
Ngoại trưởng Perfecto Yasay cho biết Philippines “hoan nghênh thông báo về phán quyết” của Tòa Trọng tài.
“Các chuyên gia của chúng tôi đang nghiên cứu phán quyết một cách cẩn trọng và kỹ lưỡng, điều mà kết quả quan trọng này xứng đáng nhận được”, ông nói. “Đồng thời, chúng tôi kêu gọi những bên liên quan kiềm chế và điềm tĩnh”.
Tổng thống Philippines ra lệnh triệu tập họp chính phủ bất thường sau khi Tòa ra phán quyết. Cuộc họp diễn ra lúc 6h chiều nay. Nhà lãnh đạo khẳng định chính phủ Philippines sẽ nghiên cứu kỹ phán quyết của tòa trước khi đưa ra bất kỳ tuyên bố nào.
-
Hội đồng trọng tài của PCA. Ảnh: PCA.
Trung Quốc không có cơ sở pháp lý để đòi quyền lịch sử với các nguồn tài nguyên bên trong “đường lưỡi bò”, Reuters dẫn thông báo từ Tòa Trọng tài Thường trực (PCA) ở The Hague, Hà Lan, cho biết. Tuyên bố đòi quyền lịch sử dựa trên “đường lưỡi bò” của Trung Quốc đi ngược lại với Công ước của Liên Hợp Quốc.
Trong bản phán quyết dài 497 trang, Tòa Trọng tài thuộc PCA cũng kết luận không có thực thể nào ở quần đảo Trường Sa có thể mang lại vùng đặc quyền kinh tế (EEZ) cho Trung Quốc.
Đảo Ba Bình, thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam, đang bị Đài Loan kiểm soát, cũng không thể tạo ra EEZ, tòa cho biết.
Theo Tòa Trọng tài, Trung Quốc đã gây ra những thiệt hại không thể khắc phục đối với hệ san hô ở quần đảo Trường Sa. Tòa khẳng định các tàu hành pháp Trung Quốc tạo ra nguy cơ xảy ra va chạm cao khi tiếp cận tàu Philippines, StraitsTimes dẫn phán quyết của tòa.
Phán quyết cho rằng Trung Quốc đã cản trở các quyền của ngư dân Philippines tại bãi cạn Scarborough bằng cách ngăn họ tiếp cận khu vực này. Ngoài ra, việc Trung Quốc cải tạo đất, xây dựng các đảo nhân tạo là không phù hợp với nghĩa vụ của một quốc gia trong quá trình giải quyết tranh chấp.
Diễn tiến vụ kiện Biển Đông. Click để xem bản đầy đủ. Đồ họa: Tiến Thành.
Trung Quốc ngang nhiên vạch ra “đường lưỡi bò” hay còn gọi là “đường 9 đoạn”, đòi chủ quyền với gần như toàn bộ diện tích Biển Đông, bất chấp sự phản đối từ cộng đồng quốc tế. Đây là một điều mơ hồ được Trung Quốc thời Quốc dân đảng đưa ra từ thập niên 1940, không có cơ sở pháp lý nào rõ ràng. Năm 2009, lần đầu tiên Trung Quốc trình lên Liên hợp quốc “đường lưỡi bò” và đòi các quyền đối với vùng nước trong phạm vi đường này.
Các nước Việt Nam, Malaysia, Philippines khi đó đã bác bỏ yêu sách 9 đoạn của Trung Quốc.
Năm 2013, Philippines khởi kiện “đường lưỡi bò”, cho rằng nó không phù hợp với Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển (UNCLOS) và cần được tuyên bố là vô căn cứ. Philippines khẳng định rằng một số rạn san hô và bãi cát ngầm bị Trung Quốc chiếm đóng không được hưởng lãnh hải hoặc làm cơ sở để tuyên bố có lãnh hải. Tháng 10/2015, PCA tuyên bố có thẩm quyền xử vụ kiện.
Trung Quốc nhiều năm nay giữ quan điểm rằng tranh chấp với các nước có tuyên bố chủ quyền chồng lấn ở Biển Đông cần được giải quyết song phương và kiên quyết không tham gia vụ kiện, cảnh báo sẽ phớt lờ phán quyết từ PCA.
Ha Huy ( tổng hợp )
