Thủ tướng: Quyết tâm biến thách thức với ĐBSCL thành thời cơ

BVD – Chủ trì hội nghị toàn thể ngày 27/9, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc bày tỏ sự lạc quan với tương lai của Đồng bằng sông Cửu Long, dù vùng đất này đối mặt với không ít thách thức.
Sáng 27/9, tại Cần Thơ, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc chủ trì phiên họp toàn thể hội nghị có quy mô lớn nhất từ trước đến nay để xem xét, đánh giá một cách toàn diện các thách thức, nhận diện được các cơ hội, huy động sáng kiến, kinh nghiệm và nguồn lực để phát triển bền vững ĐBSCL.
Một ngày trước phiên họp toàn thể, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã thị sát vùng ĐBSCL bằng trực thăng.

Xây dựng bộ giống hiện đại phát triển ba ngành hàng chủ lực
Báo cáo kết quả thảo luận về Nông nghiệp bền vững, hạ tầng thủy lợi, phòng chống thiên tai và sạt lở, Bộ trưởng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Nguyễn Xuân Cường cho hay ĐBSCL không chỉ đảm bảo sinh kế cho 18 triệu dân trong vùng còn góp phần đảm bảo an ninh lương thực quốc gia cho hơn 92 triệu dân, góp phần đưa kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam đạt 32 tỷ USD vào năm 2016 với thặng dư 7,5 tỷ USD.

Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường kiến nghị một số nội dung bức thiết trước mắt:

Thứ nhất, đề nghị Thủ tướng giao cho Bộ Nông nghiệp và PTNT, Bộ Khoa học và Công nghệ cùng các tỉnh kết hợp với các thành phần kinh tế có chương trình cụ thể trong 5 năm 2018 – 2023 giải quyết căn cốt giống tốt cho ba nhóm sản phẩm chính: Thủy sản, cây ăn quả, lúa gạo bằng các giống chủ lực, đáp ứng cho sản xuất đủ sức cạnh tranh. Trong 10 năm tới phải có bộ giống hiện đại đáp ứng cho ba ngành hàng chủ lực này.

Thứ hai, sửa nhanh Nghị định 210 để thu hút các doanh nghiệp đầu tư vào khu vực nông nghiệp để trở thành lực lượng liên kết hạt nhân. Tập trung xây dựng các hợp tác xã kiểu mới cùng các trang trại lớn liên kết với doanh nghiệp hình thành sản xuất chuỗi ở các quy mô, cấp độ khác nhau.

Thứ ba, có văn bản quy định giữ nguyên 227 nghìn ha rừng của các tỉnh trong vùng, đặc biệt là 63 nghìn ha rừng ngập mặn, không được chuyển đổi dưới bất kỳ hình thức nào trừ nhiệm vụ an ninh, quốc phòng. Bổ sung đề án và tạo nguồn lực phát triển thêm rừng ngập mặn ở những nơi có điều kiện. Có cơ chế khuyến khích đủ sức hấp dẫn các thành phần kinh tế tạo đất, rừng mới giữ bờ biển, lấn bờ biển bằng chính sách giao đất thời gian dài 50 – 70 năm với diện tích đất, rừng mới được tạo lập ra, như thời gian giao đất rừng loại gỗ quý lâu năm nhằm tăng nhanh thảm rừng xanh, áo giáp chống đỡ tác động từ biển.

Thứ tư, với 41 điểm sạt lở nghiêm trọng bờ sông, bờ biển hiện nay đã trình Chính phủ cần ưu tiên nguồn lực để xử lý khẩn cấp, không để xảy ra diễn biến nghiêm trọng hơn, khắc phục tốn kém hơn như đoạn Gành Hào (biển Đông) đến cửa sông Cái Lớn – Cái Bé (biển Tây); đoạn lở sông Vàm Nao tỉnh An Giang và một số điểm khẩn cấp khác.
51 phút trước
Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cho hay hiện nguồn vốn hỗ trợ của Trung ương cho ĐBSCL khoảng 20%. Chính phủ đang cố gắng tìm các nguồn đầu tư khác trong đó có ODA, WB để hỗ trợ việc Đồng bằng sông Cửu Long chống biến đổi khí hậu. “Ít nhất sẽ có 1 tỷ USD dành cho Đồng bằng sông Cửu Long để làm một số công trình điều tiết nước ngọt, điều tiết lũ và nước nhiễm mặn”, Thủ tướng thông tin.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc chủ trì Hội nghị về phát triển bền vững ĐBSCL, thích ứng với biến đổi khí hậu. Ảnh: VGP.

Quy hoạch Đồng bằng sông Cửu Long còn thiếu liên kết, xung đột
Bộ trưởng Kế hoạc & Đầu tư Nguyễn Chí Dũng trình bày báo cáo kết luận phiên thảo luận về Quy hoạch tích hợp, phát triển hạ tầng và nguồn lực.

Bộ trưởng Dũng cho hay vấn đề quy hoạch Đồng bằng sông Cửu Long có tính chất liên ngành và vượt qua phạm vi của một ngành, một địa phương. Tuy nhiên các chính sách được triển khai đang thiên về hướng ứng phó cục bộ, giải quyết cục bộ, chưa xem xét ở góc độ liên ngành liên vùng.

Bộ trưởng Kế hoạch & Đầu tư Nguyễn Chí Dũng. Ảnh: VPG.

Hiện ĐBSCL có trên 2.500 quy hoạch được lập, quy hoạch cấp vùng cũng đang ở những góc nhìn khác nhau. Việc lập riêng rẽ nhiều quy hoạch đang thiếu liên kết, thiếu tầm nhìn, chất lượng quy hoạch kém đang gây khó khăn cho việc phát triển kinh tế xã hội, gây lãng phí cơ hội, lãng phí nguồn lực của đất nước.

Về giải pháp, Bộ trưởng Kế hoạch & Đầu tư cho hay biến đổi khí hậu không chỉ là thách thức mà còn là cơ hội để tổ chức, sắp xếp lại vùng. Trong đó phải coi nước là nguồn tài nguyên quan trọng nhất. Kinh tế biển là động lực phát triển. Nông nghiệp là nền kinh tế chủ đạo nhưng phải thay đổi tư duy phát triển. Cần đảm bảo phát triển hài hòa giữa ba trụ cột kinh tế – xã hôi – môi trường.

Cần có quyết tâm chính trị và sự tham gia có trách nhiệm của các bộ, ngành và địa phương trong vùng nhằm giải quyết toàn diện vấn đề của Đồng bằng sông Cửu Long.

Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng nêu các nguyên tắc như cần coi nước mặn, nước lợ là nguồn tài nguyên; Cân nhắc diện tích trồng lúa. Hạn chế khai thác nước ngầm một cách tùy tiện; Nâng cao nhận thức của người dân trong việc chuyển đổi mô hình sản xuất thích ứng với biến đổi khí hậu; Sắp xếp lại các nhà máy nhiệt điện trong vùng; Đảm bảo sự tham gia rộng rãi của các đối tượng có liên quan bao gồm doanh nghiệp, người dân; Xây dựng các cơ chế quản lý và điều phối vùng hiệu quả.

Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng cũng cho hay, các đại biểu đề nghị tăng ngân sách cho vùng lên 20% GDP để đảm bảo nguồn lực phát triển Đồng bằng sông Cửu Long.

Cần thay đổi nhận thức về Đồng bằng sông Cửu Long
Sau khi Thủ tướng phát biểu khai mạc, Bộ trưởng Tài nguyên & Môi trường Trần Hồng Hà trình bày báo cáo tổng thể hội nghị chuyên đề về Thách thức, cơ hội và giải pháp chuyển đổi mô hình phát triển cho ĐBSCL.

Báo cáo nêu rõ tính độc đáo của ĐBSCL – vùng đất nhiều thuận lợi, lắm khó khăn với những cơ hội, thách thức, qua đó đề xuất những giải pháp căn cơ cho vùng đất này.

Bộ trưởng Tài nguyên & Môi trường Trần Hồng Hà. Ảnh: VGP

Bộ trưởng Hà cho hay cần thay đổi nhận thức vùng Đồng bằng sông Cửu Long như một thể thống nhất; quá trình chuyển đổi mô hình phát triển phải được xem xét trong tổng thể chung của Đồng bằng, trong mối liên kết chặt chẽ với vùng Thành phố Hồ Chí Minh và vùng kinh tế trọng điểm phía Nam, trong Tiểu vùng sông Mê Công.

Hai là, phải lấy tài nguyên nước là yếu tố cốt lõi, trung tâm, làm cơ sở xuyên suốt cho việc hoạch định chiến lược, chính sách, quy hoạch phát triển vùng. Tài nguyên nước phải được quản lý tổng hợp trên toàn lưu vực và theo lưu vực. Coi nước lợ và nước mặn là nguồn tài nguyên, bên cạnh nguồn tài nguyên nước ngọt.

Ba là, chuyển đổi mô hình phải dựa trên hệ sinh thái, phù hợp với quy luật tự nhiên; phải kết hợp giữa công nghệ tiên tiến, hiện đại với tri thức, kinh nghiệm truyền thống bản địa.

Bốn là, quá trình chuyển đổi cần có tầm nhìn dài hạn, ưu tiên cho thích ứng với biến đổi khí hậu nhưng cũng phải tận dụng các cơ hội để phát triển kinh tế các-bon thấp, kinh tế xanh, bảo vệ hệ sinh thái tự nhiên.
Năm là, chuyển đổi mô hình phải đảm bảo tính ổn định, sinh kế của người dân, người dân và doanh nghiệp đóng trung tâm, Nhà nước đóng vai trò định hướng, dẫn dắt.

Quyết tâm biến thách thức thành thời cơ
Phát biểu chỉ đạo hội nghị, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc chân thành cảm ơn và nhiệt liệt chào mừng các tổ chức, cá nhân và lãnh đạo các bộ ngành, đặc biệt là các chuyên gia nổi tiếng trong nước và nước ngoài, các diễn giả quốc tế về dự. Thủ tướng đánh giá cao các hội nghị chuyên đề đã diễn ra trong ngày 26/9, nơi các đại biểu đã thảo luận thẳng thắn, góp ý nhiều ý kiến rất cơ bản cho sự phát triển ĐBSCL trong điều kiện biến đổi khí hậu diễn ra gay gắt.

Thủ tướng cho hay từ chuyến đi khảo sát ở Hà Lan trước đây và ngày hôm qua trực tiếp đi khảo sát ĐBSCL ông đã thấy được tầm quan trọng của các giải pháp công trình, phi công trình, cũng như vai trò quan trọng của người dân và chính quyền cơ sở trong ứng phó với biến đổi khí hậu…

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc phát biểu chỉ đạo Hội nghị. Ảnh: C.K.

Dù phải đối mặt không ít thách thức, nhưng Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc bày tỏ sự lạc quan vào tương lai của vùng đất này. Quyết tâm của Chính phủ là biến thách thức thành thời cơ, kiến tạo phát triển bền vững ĐBSCL, nâng cao đời sống của người dân.

Thủ tướng đề nghị hội nghị đưa ra được những giải pháp căn cơ, chiến lược và khả thi; đồng thời có biện pháp cả về trước mắt và lâu dài, những cơ chế chính sách phù hợp, huy động nguồn lực tổng thể… để phát triển bền vững ĐBSCL.

Thủ tướng: Biến thách thức thành thời cơ với ĐBSCL Dù phải đối mặt không ít thách thức, nhưng Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc bày tỏ sự lạc quan vào tương lai của Đồng bằng sông Cửu Long.

Thủ tướng: Biến thách thức thành thời cơ với ĐBSCL Dù phải đối mặt không ít thách thức, nhưng Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc bày tỏ sự lạc quan vào tương lai của Đồng bằng sông Cửu Long.

‘Tư duy lại việc khai thác tài nguyên Đồng bằng sông Cửu Long’ Sáng 26/9, Bộ trưởng Tài nguyên & Môi trường Trần Hồng Hà cùng lãnh đạo các địa phương chia sẻ xung quanh vấn đề phát triển bền vững với khu vực Đồng bằng sông Cửu Long.

Đồng bằng sông Cửu Long có 550 điểm sạt lở
Vùng ĐBSCL bao gồm 13 tỉnh, thành phố; diện tích khoảng 3,9 triệu ha, chiếm khoảng 12,3% diện tích tự nhiên của cả nước, 19% dân số. Đây cũng là khu vực rộng và đông dân cư thứ 2 trong tất cả các vùng kinh tế của cả nước (chỉ sau Đồng bằng châu thổ sông Hồng).

Tuy nhiên, theo nhiều báo cáo ĐBSCL được đánh giá là một trong bốn đồng bằng bị tác động mạnh nhất do BĐKH, nước biển dâng.

Qua theo dõi của cơ quan chức năng, khu vực ĐBSCL hiện có 550 điểm sạt lở với tổng chiều dài trên 775 km. Thời gian qua, tốc độ xói lở bờ biển khu vực ĐBSCL ngày càng nghiêm trọng. Từ năm 2005 đến nay, tốc độ xói đã vượt tốc độ bồi, làm diện tích khu vực đồng bằng giảm khoảng 300 ha/năm.

Nếu mực nước biển dâng 100 cm sẽ ảnh hưởng 38,9% diện tích đất của ĐBSCL, các tỉnh bị ảnh hưởng nhiều nhất là Hậu Giang (80,62%), Kiên Giang (76,9%).

Đồng bằng sông Cửu Long có biến mất vào năm 2100? Dự báo đến năm 2100, nhiệt độ trung bình ở Việt Nam sẽ tăng lên 3 độ C và mực nước biển sẽ tăng lên khoảng 1 m. Khi đó gần 40% diện tích ĐBSCL sẽ bị ngập nước./.

 

(Zing)